Peter Cokelaere, Stad Mechelen
De Korte Veluwestraat is een volwaardige straattuin in het hart van de Mechelse binnenstad. Op initiatief van de bewoners werden in 2018 enkele parkeerplaatsen onthard. Het succes van deze ingreep was de aanleiding voor een volledige heraanleg van de straat in 2021.
De Korte Veluwestraat is een doodlopend steegje in de Mechelse binnenstad. Vroeger was er maar weinig groen en de beschikbare ruimte werd vooral ingenomen door autoparkeerplaatsen. De bewoners waren al langer bezig om hun straat te vergroenen en te verduurzamen, via het onderhouden van perkjes met meter- en peterschap, het creëren van gevelgroen en tegeltuintjes enzovoort.
Ontharden van de parkeerplaatsen
Het besef bij de bewoners dat een straat meer kan zijn dan een parkeerplaats en ook een groene plek kan worden, een tuin om te verpozen, elkaar te ontmoeten, te spelen en te genieten, zorgde in 2018 voor de eerste stap. Ze dienden een project in in het kader van het reglement ‘Klimaatneutrale buurten en initiatieven’. Het werd opgepikt door de stad en door Natuurpunt, dat zorgde voor alle plantgoed. In die eerste fase werden de zes parkeerplaatsen in de straat onthard, er kwamen nieuwe groenzones in de plaats. De straat kreeg bovendien het statuut van woonerf. Zo waren niet enkel de smalle trottoirs maar de volledige publieke ruimte bruikbaar voor de zachte weggebruiker. Door het verdwijnen van de parkeerplaatsen werd de doodlopende straat ook veel veiliger voor de kinderen om er te spelen. Het initiatief van de bewoners werd in 2019 bekroond door ‘Operatie Perforatie’ van rioolwaterzuiveringsbedrijf Aquafin en Infopunt Publieke Ruimte om overbodige verharding weg te halen. Aan het project in de Korte Veluwestraat kenden ze een budget van 10.000 euro toe.
Naar een volwaardige straattuin
De eerste belangrijke stappen zorgden voor een positieve dynamiek en de goesting om van de Korte Veluwestraat een volwaardige straattuin te maken. Een straat voor de bewoners, een straat die toegankelijk is en qua materiaalkeuze past binnen de visie voor de historische binnenstad van Mechelen, een straat die groen is, een straat waar water kan infiltreren of vertraagd afgevoerd kan worden. De bestaande groenvakken werden uitgebreid. Daarbij werd gekozen voor siergrassen en vaste planten, aangevuld met kruidachtigen, bessenstruiken en meerstammige heesters. Er werd een karrenspoor aangelegd van gezaagde kasseien met gecementeerde voeg. De weinige verharding die er nog is, bestaat uit kasseien met een grasvoeg. Naast de twee bestaande bomen werden er vijf nieuwe aangeplant: geveerdbladige esdoorns en sierappels. Ten slotte kwamen er tegeltuinen met klimplanten. Pidpa voorzag in een gescheiden rioleringsstelsel, de stad nam de bovengrondse werken voor haar rekening.
Model voor Mechelen 2.0
De heraanleg van de Korte Veluwestraat is op veel vlakken een voorbeeld voor het Mechelen van vandaag en morgen: een project dat van onderuit gegroeid is en waarbij de stad samen met de bewoners heeft toegewerkt naar de realisatie van een groene straattuin in het hart van het historische centrum. Straattuinen als de Korte Veluwestraat zijn een belangrijk instrument om de stad ook bij veranderend klimaat gezond en aangenaam te houden. De groene straat is een kleine biodiversiteitsoase, een groene schakel in de sterk versteende binnenstad en een onderdeel van het groenblauwe netwerk doorheen en rondom de stad. De straat wordt weer een leefplek in plaats van een door de auto gedomineerde ruimte, de ontharding zorgt voor meer buffercapaciteit en opslag van regenwater, het groen werkt luchtzuiverend, de bomen en groene slingers zorgen voor een verkoelend effect op warme zomerdagen. De Korte Veluwestraat 2.0 als model voor Mechelen 2.0! De stad hoopt dat het andere straten kan inspireren om samen te werken aan een plan voor hun straat en zelf mee de handen uit de mouwen te steken om dit te realiseren.