Openbaar domein Oude Dokken, Gent
{"slide_to_show":"1","slide_to_scroll":"1","autoplay":"true","autoplay_speed":"3000","fade":"false","speed":"300","arrows":"true","dots":"true","loop":"true","nav_slide_column":5,"rtl":"false"}

Openbaar domein Oude Dokken, Gent

2022

Het openbaar domein van de nieuwe woonwijk Oude Dokken krijgt stilaan vorm. De vier kilometer lange promenade op de kaaien rondom de dokken is er de ruggengraat van. Ze rijgt de groenzones en pleinen aan elkaar. De groenstructuur bestaat uit drie wijkparken en verschillende kleinere woongroenzones. Het eerste wijkpark, het Kapitein Zeppospark rond het Houtdok, is reeds gerealiseerd.

Na het wegtrekken van de havenactiviteiten bleef het gebied rond de drie oudste dokken van Gent verlaten achter. Sinds 2006 werken het Gentse stadsontwikkelingsbedrijf sogent en de Stad Gent aan de transitie van de Oude Dokken naar een nieuwe woonwijk, waar wonen, werken en recreëren hand in hand gaan. Zienderogen verandert het voorheen desolate gebied in een levendige stadswijk.

Promenade met maritiem beeld

De vier kilometer lange promenade op de kaaien rondom de dokken is de ruggengraat van het nieuwe openbaar domein. Ze rijgt de groenzones en pleinen aan elkaar en vormt een samenhangend netwerk waar voetgangers en fietsers de hoofdrol spelen, en gemotoriseerd verkeer geweerd wordt. De kaaipromenade wordt fasegewijs gerealiseerd. Na de aanleg van de Kleindokkaai, de Schipperskaai en de Mijnhoutkaai is nagenoeg de volledige oostelijke oever afgewerkt. Dit zorgt voor een uiterst comfortabele functionele verbinding voor voetgangers en fietsers tussen de Dampoort in het zuiden en de Muide in het noorden. De promenade heeft ook een onweerstaanbare aantrekkingskracht op lopers, skaters en andere recreanten van ver buiten het projectgebied. Bij de aanleg van de kaaipromenade is van meet af ingezet op het maximaal behoud van het maritieme beeld. De restanten van de vroegere havenactiviteiten, zoals de oude kaaimuren met bolders, hekwerken, spoorrails, kraancaniveaux… werden zorgvuldig ontmanteld en geïntegreerd in de nieuwe aanleg. Ook de typerende granieten kasseien en arduinen blokken werden hergebruikt volgens het principe van urban mining.

Verkeersluwe Kleindokkaai

De recent opgeleverde Kleindokkaai (2020) is exemplarisch voor de ganse kaaipromenade. Aan de waterzijde is een breed en comfortabel betonnen pad gerealiseerd voor uitsluitend langzaam verkeer. Aan de gevelzijde is een smal karrenspoor aangelegd dat laden en lossen met de auto nog toelaat voor aangelanden, maar vooral het verkeersluwe karakter van de kaai benadrukt. Dit is het enige deel van de vier kilometer lange promenade waar nog beperkt verkeer is toegestaan. Daarnaast is een verregaande ontharding doorgevoerd. Bijna de helft van de verharding is vervangen door groen. De strook tussen de verkeersvrije betonnen loper en het karrenspoor is aangelegd als wadi voor de buffering van hemelwater. In de wadi groeien bomen en verschillende soorten lage begroeiing. Twee oorspronkelijke stalen masten zijn gerestaureerd en worden ingezet als bevestigingspunten voor groenslingers. Op het uiteinde van de Kleindokkaai is een bijkomende havenkraan geplaatst (de zogenaamde Sobemaikraan), die nog wordt uitgebouwd met een uitkijkplatform over de Oude Dokken.

Het Kapitein Zeppospark

De groenstructuur in de Oude Dokken bestaat uit drie wijkparken en verschillende kleinere woongroenzones. Het eerste van de drie wijkparken, het Kapitein Zeppospark, is reeds gerealiseerd en is een overweldigend succes. De unieke combinatie van het water met zijn specifieke flora en het industriële erfgoed maken van de site de hotspot bij uitstek. Het park trekt bezoekers aan uit de ganse stad. Het plooit zich rondom het Houtdok, dat in 1880 werd aangelegd voor de overslag van vooral Scandinavisch hout. Het hout werd gestockeerd op het water en op de kades, en met de trein landinwaarts gevoerd. In 2019 werd de site omgevormd tot een drie hectare groot wijkpark. De originele bakstenen kaaimuren zijn een eyecatcher. Ze zijn vrijgemaakt en gerenoveerd, en vormen een open wandelgaanderij op waterniveau. Een oude scheepslift op de westelijke oever wordt gebruikt als ponton op het water. Naast de renovatie van de industriële relicten zijn er nieuwe elementen toegevoegd die de identiteit van de plek versterken. Uit de actieve haven is een oude, 58 meter hoge ST1-havenkraan gerecupereerd. Ze prijkt nu op de westelijke oever als baken en uitkijkpunt over de Oude Dokken. Het oorspronkelijke groen op de site, waaronder de karakteristieke muurvegetatie op de kaaimuren en houtkanten op de oevers, is aangevuld met twee verdiept aangelegde houtkanten langs de Koopvaardijlaan. Ze verwijzen naar de vroegere stadsomwalling die hier liep. Op de kop van het Houtdok is op het niveau van het water een strandzone gecreëerd. Aan de randen vloeit het dokwater de strandzone binnen, waardoor er een interessante gradiënt met moerasvegetatie ontstaat. Extensieve groenzones aan de randen van het park benadrukken het ruwe karakter van de site. De centrale, vrij open parkzones kregen zo een landschappelijke, groene schil. In het park zijn er voorzieningen voor alle leeftijdsgroepen. De recreatieve mogelijkheden variëren van sporten, fitnessen tot spelen op toestellen en op het strand. De kaaipromenade loopt doorheen het park en verbindt de verschillende parkdelen met elkaar. Zijpaden en trappen leggen extra linken tussen de parkzones en de omliggende wijken. Een rolstoeltoegankelijke helling brengt ook minder mobiele mensen gemakkelijk naar de verlaagde kade en het strand.