Project Landschapspark, Wachtebeke
Toegangspoorten in de buurt van de twee grote parkeerterreinen markeren de projectzone voor bezoekers.
In 2022 heeft het Bloemenpark plaatsgemaakt voor nieuwe speelnatuur met o.a. een bespeelbaar kunstwerk op een eiland. De ondiepe plas is aantrekkelijk voor kinderen … en amfibieën.
Integraal toegankelijke betonpaden van drie meter breed geleiden de bezoekers naar het Landschapspark en verder het domein in.
Vanaf twee houten schepvlonders kunnen kinderen en jongeren bij het water.
De vijftien meter hoge uitkijk- en speelheuvel lokt de bezoekers voorbij het speelplein tot in het hart van het domein en is bereikbaar via nieuwe betonpaden en avontuurlijke struinroutes.
De houten hangbrug is honderd meter lang, loopt helemaal naar de top van de vijftien meter hoge heuvel en overbrugt verschillende heuvels.
Er kan onder de hangbrug gefietst en gewandeld worden, en ook het elektrische treintje rijdt er onderdoor.
Het ontwerp van het vijftig hectare grote Landschapspark geeft vorm aan de dubbele doelstelling: het creëren van nieuwe natuur en recreatie voor het grote publiek.
Aan het begin en einde van de hangbrug zijn wildroosters ingewerkt voor de schapen en geiten, die ingezet worden voor het ecologische groenbeheer.
De heuvel biedt een zicht van 360° op de bossen, het avonturenlandschap en de schaatsvlakte.
Het blotevoetenpad is met recuperatiematerialen aangelegd op oude bokkenweides.
Op enkele strategische plekken zijn lange picknicktafels met luifels ingeplant.
De vijftien meter hoge uitkijktoren is gemaakt van een gerecupereerde brandtrap van een andere site en heeft een originele vormgeving.
Het aanzicht op de heuvel toont het integraal toegankelijke wandelpad naar boven en de hangbrug voor de meer avontuurlijke bezoeker.
uitwerking van de houten constructie.
Een houten lig- en zitbank aan de grote vijver is één van de vele recreatieve elementen om de ontdekking en beleving te stimuleren.
De lange picknicktafels met luifel zijn speciaal voor dit project ontwikkeld en zijn integraal toegankelijk.
De oude schapenrassen van het Levend Erfgoedpark worden ingezet in het ecologische groenbeheer.
De weides van het dierenpark zijn heringericht met natuurlijke materialen, meer natuurlijk groen en aantrekkelijke landschapselementen voor mens en dier.
In 2011 was het 2,5 hectare grote Bloemenpark nog een klassieke parktuin met eenjarige perken als publiekstrekker.
{"slide_to_show":"1","slide_to_scroll":"1","autoplay":"true","autoplay_speed":"3000","fade":"false","speed":"300","arrows":"true","dots":"true","loop":"true","nav_slide_column":5,"rtl":"false"}

Project Landschapspark, Wachtebeke

2023
LandschapsprojectenNominatie Prijs Publieke RuimteParken & groengebiedenWinnaar Prijs Publieke Ruimte

Provincie Oost-Vlaanderen

In het Provinciaal domein Puyenbroeck in Wachtebeke zijn de twee centraal gelegen oude attractiepunten – het bloemenpark en het dierenpark – omgevormd tot een Landschapspark van zo’n vijftig hectare groot. Vanaf de hoofdingangen worden bezoekers via nieuwe padenstructuren en gemarkeerde struinroutes naar een avontuurlijk belevingslandschap gelokt.

Het domein Puyenbroeck in Wachtebeke is ongeveer 500 hectare groot en ligt centraal in de Moervaartvallei. Ongeveer de helft is Natura-2000 bosgebied, de andere helft park- en sportlandschap. Om en bij een miljoen bezoekers per jaar komen af op de speelterreinen, het sportcomplex, het golfterrein, het molenmuseum, de campings, het evenementeneiland en de uitgestrekte wandel- en fietsmogelijkheden. Het gedateerde bloemenpark op het domein is heringericht, waarbij natuurbeleving en avontuur centraal staan. Ook het aanpalende dierenpark ‘Levend Erfgoedpark’ met oude rassen van boerderijdieren kreeg een grondige opknapbeurt zodat dieren en bezoekers dichter bij elkaar komen en er meer plaats is voor natuur. Samen vormen ze het nieuwe Landschapspark, een hedendaagse, groene omgeving van zo’n vijftig hectare groot waar attractieve beleving en duurzaam beheer hand in hand gaan.

Landschapselementen

Het uitgangspunt bij de herinrichting was het creëren van een nieuw belevings- en ervaringslandschap met heuvels, microreliëf en waterpartijen, en een hoge natuurwaarde. Ook de aanwezigheid van dieren in het ‘Levend Erfgoedpark’ was in belangrijke mate bepalend voor de eigenheid van dit project. De hele parkzone is aantrekkelijker gemaakt voor alle bezoekers. Vanaf de hoofdingang nabij het bezoekerscentrum loopt een comfortabel wandelpad in beton langs grotere landschapselementen die dienen als herkenningspunten: een vijf meter hoog kunstwerk en blikvanger ‘Klimkabouter’, een vijftien meter hoge speel- en uitkijkheuvel met hangbrug, een centrale speelweide, een nieuwe winterstal, een bestaande tien meter hoge uitkijkheuvel en een nieuwe vijftien meter hoge uitkijktoren. Vanaf de sporttoegang kunnen bezoekers alles beleven in de andere richting.

Expedities

Nieuw aangeduide, uitgestrekte struinroutes of ‘Expedities’ van ongeveer vijf kilometer lang voor het hele gezin zorgen voor alternatieve ontdekkingstochten over onverharde paadjes. Rond een centraal gelegen, open vlak grasland dat bij vriesweer dienst kan doen als schaatsweide zijn er allerlei verlagingen tot op het oude maaiveld voor vochtig hooiland en ondiepe zandvlaktes voor avontuurlijk spel. In de rand verwijzen verschillende langwerpige, tot zeven meter hoge heuvels naar oude zandruggen, eigen aan de grotere landschapsstructuur van de Scheldevallei. Houten elementen ondersteunen het recreatieve gebruik via allerlei ontdekkingsroutes met zitmeubilair, schepvlonders en spelaanleidingen. Een uitgekiend waterverhaal waarbij de overloop van de Klaverbladvijver omgeleid is via het nieuwe Landschapspark, zorgt voor extra beleving, meer natuur en waterbuffering. De beplanting bestaat uit bestaande bomen, spontane vegetatie van bloemenweides, ruigtes en moeras. Een tweehonderdtal inheemse bomen zijn aangeplant ter ondersteuning van het nieuwe parklandschap. Enkel een paar hoge booghagen en een grote begroeide pergola zijn overgebleven relicten van het verdwenen bloemenpark. Een nieuw groenbeheerplan stuurt de ontwikkeling van het landschap de komende twintig jaar.

Dieren

Het ‘Levend Erfgoedpark’ is mee opgenomen in het nieuwe landschap en geëvolueerd naar een meer ervaringsgerichte inrichting. De dieren zitten minder in kleine hokken, maar maken deel uit van het parklandschap. De omheiningen zijn omgevormd naar een lage schapendraad met avontuurlijke doorgangen. In de weides zorgen bomen, boomstammen , hoogteverschillen, water en groene oevers voor een hogere belevingswaarde. Middenin het dierenpark zijn een blotevoetenpad, een grote hondenlosloopzone en hondenzwemzone aangelegd.

Duurzaamheid

Het geheel is een fraai voorbeeld van de creatie van nieuwe natuur met een grote recreatie- en belevingswaarde en een sterk klimaatbestendige aanpak. Voorbeelden van circulariteit zijn de gerecycleerde Klimkabouter, de metalen uitkijktoren en het gebruik van vermalen beton van de afbraak als onderfundering voor de paden. Alle hoogteverschillen in het landschap zijn aangelegd met een gesloten grondbalans. Een aantal diersoorten wordt ingezet voor de begrazing van het nieuwe park. En er is bewust niet in verlichting voorzien.